habitus

1.

hăbĭtus, a, um, Part. and P. a., from habeo, q. v. fin.

2.

hăbĭtus, ūs, m. [1. habitus, P. a., from habeo], the condition or state of a thing (class.).

I.

Lit.

A.

In gen., condition, plight, habit, deportment, appearance of the body (in sing. and plur.):

cum ille vir (Q. Metellus) integerrima aetate, optimo habitu, maximis viribus eriperetur bonis omnibus,

Cic. Cael. 24, 59:

qui habitus et quae figura non procul abesse putatur a vitae periculo,

id. Brut. 91, 313; cf.:

qui non tam habitus corporis opimos quam gracilitates consectentur,

id. ib. 16, 64:

mediocris,

id. ib. 91, 316:

oris,

id. N. D. 1, 25, 99:

oris et vultus,

id. Fin. 3, 17, 56:

habitu corporis brevis fuit (Horatius), Suet. Vit. Hor.: corporum,

Tac. G. 4; cf.:

positio caeli corporibus habitum dedit,

id. Agr. 11:

adde vultum habitumque hominis,

Hor. S. 2, 4, 92:

moderati aequabilesque,

Cic. Fin. 5, 12, 36:

signa virginali habitu atque vestitu,

deportment, appearance, id. Verr. 2, 4, 3, § 5; cf.:

Himera in muliebrem figuram habitumque formata,

id. ib. 2, 2, 35, §

87: habitum vestitumque pristinum reducere,

Suet. Aug. 40:

vestitu calciatuque et cetero habitu,

id. Calig. 52:

idem habitus cunctis, tonsi rectique capilli, etc.,

Juv. 11, 149:

nudus agas... en habitum, quo, etc.,

id. 2, 72: diversus est ascendentium habitus et descendentium: qui per pronum eunt, resupinant corpora;

qui in arduum, incumbunt,

carriage, posture, Sen. Ep. 123 fin.:

cujus motum et habitum et incessum imitaretur,

Suet. Claud. 4: morbus est habitus cujusque corporis contra naturam, Cael. Sab. ap. Gell. 4, 2, 3:

puberem esse dicunt qui habitu corporis pubes apparet,

Ulp. Fragm. 11, 28; Gai. Inst. 1, 196.—

2.

Of things, esp. of places (so perh. not till after the Aug. per.), condition, habit, appearance, etc.: (praedisccre) patrios cultusque habitusque locorum, Verg. G. 1, 52, cf.:

longe alius Italiae quam Indiae visus illi habitus esset,

Liv. 9, 17, 17:

maris,

Val. Max. 3, 3, ext. 4:

domicilii,

Col. 9, 15, 8:

armorum,

Liv. 9, 36, 6:

pecuniarum,

id. 1, 42, 5:

temporum,

id. 10, 46, 2 et saep.:

urbs in habitum pulveris redacta,

Val. Max. 9, 3, ext. 3.—

B.

In partic., dress, attire (not before the Aug. per.; esp. freq in Suet.; cf.:

vestis, vestitus): Punicus cultus habitusque suspectos legatos fecit Hannibalis,

Liv. 23, 34, 6:

Theopompus permutato cum uxore habitu e custodia, ut mulier, evasit,

Quint. 2, 17, 20; cf. id. 3, 7, 6:

Romano,

Hor. S. 2, 7, 54; cf.:

Graeco, Romano uti,

Suet. Aug. 98:

Gallico,

id. Caes. 58:

pastorum,

Liv. 9, 2, 2:

triumphalis,

Quint. 11, 1, 3; cf.

triumphantis,

Suet. Ner. 13:

lugentis,

id. Calig. 13:

scenico,

id. Ner. 38:

quadrigario,

id. Calig. 19:

suus,

Phaedr. 1, 3, 2:

segmenta et longos habitus et flammea sumit,

Juv. 2, 124; 3, 177; Tac. H. 1, 85 et saep.—

II.

Trop.

A.

In gen., quality, nature, character:

qui manet ut moneatur semper... servos is habitu hau probost,

Plaut. Stich. 1, 2, 2:

justitia est habitus animi communi utilitate conservata suam cuique tribuens dignitatem,

Cic. Inv. 2, 53, 160:

naturae ipsius habitu prope divino,

id. Arch. 7, 15:

prudentem non ex ipsius habitu, sed ex aliqua re externa judicare,

id. Leg. 1, 16, 45:

aut habitu aut natura... habitu, ut facile et cito irascatur, etc.,

id. Top. 16, 62:

ad rationis habitum perducere,

id. Fin. 4, 14, 37:

ne gloriari libeat alienis bonis Suoque potius habitu vitam degere,

Phaedr. 1, 3, 2:

si habitum etiam orationis et quasi colorem aliquem requiritis,

Cic. de Or. 3, 52, 199:

habitus quidam et quasi gestus (sermonis),

Quint. 9, 1, 13; 5, 12, 18; cf. id. 11, 3, 62.—

B.

In partic.

1.

A state of feeling, disposition (friendly or hostile) with regard to any one (mostly post-Aug.):

quis fuerit eo tempore civitatis habitus, qui singulorum animi, etc.,

Vell. 2, 99, 3; cf.:

quae mens exercituum, quis habitus provinciarum,

Tac. H. 1, 4:

hic quidem Romae habitus animorum fuit,

id. ib. 1, 8:

ex praesenti eos potius quam praeterito aestimat habitu,

Liv. 32, 14, 6.—

2.

In philos. lang., an acquired perfect state or condition:

habitum appellamus animi aut corporis constantem et absolutam aliqua in re perfectionem: ut virtutis aut artis perceptionem alicujus, aut quamvis scientiam, et item corporis aliquam commoditatem, non natura datam, sed studio et industria partam,

Cic. Inv. 1, 25, 36:

habitus... in aliqua perfecta et constanti animi aut corporis absolutione consistit, etc.,

id. ib. 2, 9, 30.